‘Hoe zou ik iets kunnen bezitten? Het is tegenstrijdig om iets te bezitten als je jezelf niet bezit.’ - Søren Kierkegaard Programma Aanmelden In ieders leven doen zich momenten van crisis voor die de mens terugwerpen op zichzelf. In dergelijke situaties hebben de adviezen van vertrouwde raadgevers – ouders, vrienden, dominees, priesters, God – geen inhoud meer en verzinken ze in betekenisloosheid. De mens staat plotseling alleen, oog in oog met zijn onbarmhartige lotsbestemming. Deze…

‘Kennis levert geen garantie voor goed politiek gedrag, maar onwetendheid garandeert slecht gedrag’ - Martha Nussbaum Aanmelden Martha Nussbaum is een van de meest gelezen hedendaagse denkers. Het werk van Nussbaum laat zich lezen als een oproep om samen te zorgen voor een rechtvaardige en menswaardige samenleving waarin iedereen de kans krijgt zijn vermogens (capabilities) volledig te ontwikkelen. Nussbaum staat bekend om haar bijzondere aandacht voor de rol van emoties, verhalen en verbeelding in onze…

‘Kennis levert geen garantie voor goed politiek gedrag, maar onwetendheid garandeert slecht gedrag’ - Martha Nussbaum Aanmelden Martha Nussbaum is een van de meest gelezen hedendaagse denkers. Het werk van Nussbaum laat zich lezen als een oproep om samen te zorgen voor een rechtvaardige en menswaardige samenleving waarin iedereen de kans krijgt zijn vermogens (capabilities) volledig te ontwikkelen. Nussbaum staat bekend om haar bijzondere aandacht voor de rol van emoties, verhalen en verbeelding in onze…

‘Ja, ik heb maar een taal, toch is het niet van mij.’ - Jacques Derrida Aanmelden De Kritiek van het oordeelsvermogen van Immanuel Kant kon in de 20e eeuw op veel belangstelling rekenen. De postmoderne tijd had namelijk voor een nieuw probleem gezorgd: hoe kunnen we een weloverwogen oordeel vormen? Postmoderne denkers als Derrida, Lyotard, Arendt en Deleuze keren terug naar Kants derde kritiek, de belangrijkste moderne klassieker over esthetica en kunstfilosofie. Met Arthur d’Ansembourg.…

Een kennismaking met Jacques Derrida In deze reeks bespreken we teksten van Jacques Derrida waarin hij gedichten leest, kanttekeningen plaatst bij opvattingen van filosofen over de schilderkunst en liefdesbrieven schrijft. In deze literaire en kunstfilosofische verkenningen voltrekt zich de deconstructie van het onderscheid tussen filosofie en literatuur. Met Laurens ten Kate en Jan Flameling. Programma Weekend 1: Sjibbolet Zaterdag 5 februari 2022 10.30 uur tot zondag 6 februari 2022 12.30 uur met afsluitende lunch. De…

Een kennismaking met Jacques Derrida Aanmelden De gedichten van Paul Celan aandachtig lezend vraagt Derrida zich af: ‘Hoe vluchtig is een datum? Hoe eenmalig is een gebeurtenis, hoe uniek is een naam, een uitspraak of een wachtwoord?’. We laten zien wat het verschil is tussen hermeneutiek en deconstructie-denken. Studiebelasting Deze cursus bevat 9 contacturen. Daarnaast neemt het lezen van eventuele lesmaterialen circa 4 uur in beslag. Leerdoelen Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen…

De weg van de Japanse filosofie Aanmelden In de Basisopleiding Japanse Filosofie verkent je de rijke schakeringen van de Japanse geest aan de hand van de drie belangrijkste filosofieën: de kamicultus (beter bekend als ‘shinto’), het boeddhisme en het confucianisme. Al deze stromingen houden zich bezig met de ‘dō’ of ‘Weg’, de juiste wijze om je leven te leiden. Daarbij bestaat de Weg niet alleen uit theoretiseren maar in de eerste plaats uit de beoefening…

‘Kennis levert geen garantie voor goed politiek gedrag, maar onwetendheid garandeert slecht gedrag’ - Martha Nussbaum Aanmelden Martha Nussbaum is een van de meest gelezen hedendaagse denkers. Het werk van Nussbaum laat zich lezen als een oproep om samen te zorgen voor een rechtvaardige en menswaardige samenleving waarin iedereen de kans krijgt zijn vermogens (capabilities) volledig te ontwikkelen. Nussbaum staat bekend om haar bijzondere aandacht voor de rol van emoties, verhalen en verbeelding in onze…

Humeurmanagement volgens René Gude Programma Aanmelden ‘De optimist stemt in met de wereld, inclusief alle ellende’, zei filosoof René Gude (1957-2015). De Denker des Vaderlands en directeur van de ISVW stond bekend om zijn optimistische levenshouding. Toch had hij geen naïef geloof in het goede; hij kon als geen ander beamen dat het leven geen feest is. Om dit te benadrukken muntte hij de term ‘depressionisme’. Gude zag optimisme en depressionisme als doelbewust streven naar…

Programma Aanmelden De Russische filosofie, nauw verbonden met de literatuur, heeft andere kenmerken dan de West-Europese. Rationaliteit is minder vanzelfsprekend, mystiek en spiritualiteit krijgen alle ruimte in het denken, absurditeit krijgt een plaats in het schrijven. We zullen een paar grootmeesters van de Russische literatuur bespreken, zoals Tolstoj, Boelgakov, Mandelstam en Achmatova. In de beeldende kunst, het theater en in de muziek zien we tweestrijd: waarmee wil Rusland zich identificeren? Moet het de stijlen volgen…

'Oordeel niet', hoor je mensen wel eens zeggen. Niks ervan, zegt Hannah Arendt, oordeel juist wél. 'Het meeste kwaad wordt gedaan door mensen die nooit tot een oordeel komen over goed en kwaad', schrijft ze dan ook. Maar verstandig oordelen is makkelijker gezegd dan gedaan.

Een kennismaking met Jacques Derrida Aanmelden In The Truth in Painting onderzoekt Derrida de beeldende kunst als een heel eigen manier om ‘waarheid’ te formuleren en tot leven te wekken. Hij vraagt zich af of de lijst van een schilderij wel alleen als bijzaak of bijkomstigheid (‘parergon’) fungeert of niet juist een centrale rol in de esthetische ervaring speelt. Studiebelasting Deze cursus bevat 9 contacturen. Daarnaast neemt het lezen van eventuele lesmaterialen circa 4 uur in…

‘Ja, ik heb maar een taal, toch is het niet van mij.’ - Jacques Derrida Aanmelden De Kritiek van het oordeelsvermogen van Immanuel Kant kon in de 20e eeuw op veel belangstelling rekenen. De postmoderne tijd had namelijk voor een nieuw probleem gezorgd: hoe kunnen we een weloverwogen oordeel vormen? Postmoderne denkers als Derrida, Lyotard, Arendt en Deleuze keren terug naar Kants derde kritiek, de belangrijkste moderne klassieker over esthetica en kunstfilosofie. Met Arthur d’Ansembourg.…

De weg van de Japanse filosofie Aanmelden In de Basisopleiding Japanse Filosofie verkent je de rijke schakeringen van de Japanse geest aan de hand van de drie belangrijkste filosofieën: de kamicultus (beter bekend als ‘shinto’), het boeddhisme en het confucianisme. Al deze stromingen houden zich bezig met de ‘dō’ of ‘Weg’, de juiste wijze om je leven te leiden. Daarbij bestaat de Weg niet alleen uit theoretiseren maar in de eerste plaats uit de beoefening…

Blauwbaard Programma Aanmelden ‘Blauwbaard’ is een sprookje dat na ruim drie eeuwen herkenbaar blijft. Dat bewijzen de talloze bewerkingen ervan in literatuur, film, muziek, beeldende kunst, theater en zelfs dans. Filosofie en psychologie blijven niet achter. Aanvankelijk staat de nieuwsgierigheid (van de vrouw) centraal. Maar in de twintigste eeuw valt het zoeklicht op het neurotisch gedrag (van de man). Albert van der Schoot leest en filosofeert met je mee. Studiebelasting Deze cursus bevat 9 contacturen.…

Een kennismaking met Jacques Derrida Aanmelden ‘Envois’ (‘verzendingen’), de eerste helft van The Postcard, bestaat uit een aantal ansichtkaarten die Derrida schrijft aan zijn geliefde waarin hij onder meer fantaseert over de relatie tussen Socrates en Plato, maar ook de heideggeriaanse interpretatie van de geschiedenis als ‘Geschick’. Studiebelasting Deze cursus bevat 9 contacturen. Daarnaast neemt het lezen van eventuele lesmaterialen circa 4 uur in beslag. Leerdoelen Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen en…

Kitty van der Vliet Symposium 2022 Aanmelden In 2022 sluit het Kitty van der Vliet Symposium aan bij het thema van de Maand van de Filosofie: intieme vreemden. Migranten zijn vreemdelingen voor het land van aankomst, maar raken tegelijkertijd de samenleving in het hart. We zijn elkaars intieme vreemden, onbekend maar toch verbonden. Wat zijn we elkaar verschuldigd? Verwacht een divers programma met nationale en internationale topsprekers, prikkelende panelgesprekken, fascinerende verhalen en de prijsuitreiking van…

Intieme vreemden Aanmelden Filosofie en poëzie zijn al sinds de oudheid elkaars intieme vreemden. Plato wilde dichters verbannen uit zijn ideale stad. Vrouwe Filosofie joeg de muzen van de dichtkunst uit de cel van Boethius. Zij zagen poëzie als een kwalijke verleiding, die de geest vertroebelde en afleidde van de rationele zoektocht naar waarheid. Voor anderen, van Zhuangzi en Sappho via Dogen en Rilke tot Plath, bieden gedichten juist een heldere manier om filosofische ideeën…

Het raadsel van de tijd Aanmelden Wat is tijd? Dit is misschien wel de meest duizelingwekkende van alle filosofische vragen. De oneindigheid waarmee verleden en toekomst zich uitstrekken lijkt te groot, en het heden te klein, voor het menselijke bevattingsvermogen. Toch spelen ideeën over tijd een cruciale rol in alle filosofieën. Zo vind je in tradities waar een circulair begrip van tijd de overhand heeft heel andere mens- en wereldbeelden dan in tradities waar men…

Aanmelden De natuur biedt mensen een leefbare habitat. Maar hoe lang nog? Het vooruitzicht dat de mens haar eigen leefomgeving om zeep helpt stelt de vraag naar de relatie tussen de mens en de natuur op scherp. We leven in het antropoceen, het geologische tijdperk waarin de mens de belangrijkste factor is in klimatologische veranderingen. Maar betekent dat nu dat we met onze technologie de natuur kunnen bedwingen, en zo klimaatrampen kunnen voorkomen? Of is…

‘Ja, ik heb maar een taal, toch is het niet van mij.’ - Jacques Derrida Aanmelden De Kritiek van het oordeelsvermogen van Immanuel Kant kon in de 20e eeuw op veel belangstelling rekenen. De postmoderne tijd had namelijk voor een nieuw probleem gezorgd: hoe kunnen we een weloverwogen oordeel vormen? Postmoderne denkers als Derrida, Lyotard, Arendt en Deleuze keren terug naar Kants derde kritiek, de belangrijkste moderne klassieker over esthetica en kunstfilosofie. Met Arthur d’Ansembourg.…

De weg van de Japanse filosofie Aanmelden In de Basisopleiding Japanse Filosofie verkent je de rijke schakeringen van de Japanse geest aan de hand van de drie belangrijkste filosofieën: de kamicultus (beter bekend als ‘shinto’), het boeddhisme en het confucianisme. Al deze stromingen houden zich bezig met de ‘dō’ of ‘Weg’, de juiste wijze om je leven te leiden. Daarbij bestaat de Weg niet alleen uit theoretiseren maar in de eerste plaats uit de beoefening…

Tot Dostojevskis grootste creaties behoort Vorst Mysjkin, de idioot. In hem geeft Dostojevski de mooiste mens gestalte. Maar waarom lopen Mysjkins pogingen een paradijs op aarde te scheppen toch in het honderd?