Socrates Summerschool: Ecohumanisme

Van ego naar eco. Waar staan wij als mens binnen de huidige klimaatnoodtoestand?

Samen met het Humanistisch Verbond en Stichting Socrates organiseert de ISVW elk jaar de Socrates Summerschool. Socrateshoogleraren reageren tijdens workshops op een actueel thema. Dit keer zullen zij, elk vanuit hun eigen expertise, de bezoekers prikkelende inzichten en stellingen rond ecohumanise voorleggen. Wat betekent humanisme in een veranderend klimaat? Lisa Doeland verzorgt de keynotelezing over Apocalypsofie. De Socrateshoogleraren zijn Sanneke de Haan, Yolande Jansen, Erik Rietveld, Annemie Halsema, Viviënne Matthies-Boon, Annabelle Dufourq en Stijn Neuteleers.

Hoe verhoudt lichamelijke kwetsbaarheid zich tot klimaatverandering? Hoe kunnen kunstwerken bijdragen aan een besef van wat klimaatverandering voor jou zou kunnen betekenen? Verandert de mogelijkheid van een verbeeldingsvermogen van dieren ons perspectief op onze relatie met de natuur? Hoe is de verhouding tussen de waardengedreven autonome mens en de wens voor duurzaamheid? Hoe kunnen we de toekomst in het heden brengen als mens, of geven we daarmee teveel prioriteit aan ‘de toekomstige mens’? Wat hebben racisme en het vernietigen van het milieu met elkaar gemeen? Hebben we daarbij een alternatief humanisme nodig? Wat kunnen we in het kader van de menselijke mentale weerbaarheid leren van de natuur en het grotere geheel?

Keynote lezing door Lisa Doeland: Apocalypsofie, over een ander einde van de wereld

We stellen ons het einde van de wereld doorgaans als een toekomstig, alomvattend gebeuren voor. Een knal en dan: niets. Wat als we ons het einde van de wereld zoals we die kennen voorstellen als iets waar we allang middenin zitten? En wat als we ons niet richten op “de wereld” maar op werelden – meervoud dus – die niet plotsklaps verdwijnen, die sluipenderwijs veranderen, verarmen, uiteenvallen? De letterlijke betekenis van apocalyps is “openbaring.” Wat vandaag de dag openbaard wordt is de zich immer verdiepende ecologische crisis. Maar daar hoeft het niet op te houden: een ander einde van de wereld is mogelijk. Hoe kunnen we leren leven in de ruïnes?

Leerdoelen

Tijdens dit weekend maak je kennis met hedendaags filosofisch en humanistisch onderzoek naar wat humanisme kan betekenen ten aanzien van de klimaatcrisis.

Data

Zaterdag 21 en zondag 22 september 2024

Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 17.00 uur.

Deelname

Arrangement 1: € 449,74 (inclusief diner met wijn, 2 x lunch en koffie/thee),

Arrangement 2: € 519,49 (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt),

Arrangement 3: € 534,32 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt),

Arrangement 4: € 546,65 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docenten

Lisa Doeland is filosoof. Ze werkt aan de Radboud Universiteit en de UvA en doet promotieonderzoek naar afval. Samen met Naomi Jacobs en Elize de Mul schreef ze Onszelf voorbij: Kijken naar wat we liever niet zien (2018). Haar essays verschenen onder meer in De Groene Amsterdammer, Wijsgerig Perspectief en de Nederlandse Boekengids.

Sanneke de Haan is Socrateshoogleraar Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Wat is het om de wereld, jezelf en anderen te begrijpen? Hoe kan dit mis gaan? En wat zegt dat ons over de menselijke conditie? Dergelijke vragen zijn fundamenteel voor zowel de filosofie als de psychiatrie.

Yolande Jansen is Socrateshoogleraar humanisme in relatie tot religie en seculariteit aan de Vrije Universiteit. Ze is universitair hoofddocent in de Politieke en sociale filosofie aan de Universiteit van Amsterdam.

Erik Rietveld is Socrateshoogleraar aan de Universiteit Twente en de Universiteit van Amsterdam. Rietveld onderzoekt de filosofie van belichaamde kennis en raakt aan psychiatrie, psychologie, theoretische neurobiologie, deep brain stimulation en kunst. Hij is ook mede-oprichter van RAAAF [Rietveld Architecture-Art-Affordances]. RAAAF is een multidisciplinaire en experimentele studio die kunstinstallaties maakt op het snijvlak van beeldende kunst, architectuur en filosofie.

Annemie Halsema is Socrateshoogleraar Wijsgerige antropologie en de grondslagen van het humanisme aan de Universiteit Leiden. Ze wil filosofisch begrijpen wat belichaamde factoren zoals gender, ras en leeftijd impliceren, zowel in termen van persoonlijke identiteit van een persoon als in termen van sociaal gesitueerd zijn en een bepaalde betekenis hebben. Ze is gespecialiseerd in de kritische fenomenologie, hermeneutiek en feministische filosofie.

Vivienne Boon-Matthies is Socrateshoogleraar wijsgerige ethiek en politieke filosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Haar interesse gaat uit naar de fenomenologische ervaringen van onrecht – en in het bijzonder hoe trauma, gezondheid, welzijn en existentiële kwetsbaarheid invloed hebben op en worden beïnvloed door politieke structuren en mobilisatie.

Annabelle Dufourcq is Socrateshoogleraar aan de Wageningen University & Research.  Daarnaast is ze universitair hoofddocent bij de afdeling metafysica en wijsgerige antropologie van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ze schreef het boek The Imaginary of Animals (2021). Centraal in dit werk staat de relatie tussen de manier waarop mensen zich niet-menselijke dieren voorstellen en afbeelden.

Stijn Neuteleers is Socrateshoogleraar, leerstoel ‘Filosofie van duurzame ontwikkeling, vanuit een humanistisch perspectief’, Universiteit Maastricht.