Een kennismaking met Levinas

Het appèl van de ander(e)

Iedereen wordt op het werk en in het dagelijks leven geconfronteerd met de morele vraag: ‘Hoe te handelen?’. Het werk van de joodse denker Emmanuel Levinas (1906-1995) biedt – in de schaduw van Auschwitz – een ethische benadering die stelt dat het appèl van de ander(e) het uitgangspunt van ons handelen zou horen te zijn. Als we luisteren naar het gelaat van de Ander, aldus Levinas, zullen we vanzelf ethisch verantwoord handelen. Deze summerschool is er vooral op gericht erachter te komen wat Levinas hiermee bedoelt. We bespreken echter ook de opvattingen van Aristoteles, Immanuel Kant, Thich Nhat Hanh en Antonio Damasio. Bovendien voeren we dilemmaberaad en vragen ons af of Levinas’ ethische benadering het ook mogelijk maakt ons verantwoordelijk te voelen voor de bomen, de beken en de beesten.  Met Jan Flameling.

Leerdoelen

Iedereen wordt op het werk en in het dagelijks leven geconfronteerd met de morele vraag: ‘Hoe te handelen?’. Het werk van de joodse denker Emmanuel Levinas (1906-1995) biedt – in de schaduw van Auschwitz – een ethische benadering die stelt dat het appèl van de ander(e) het uitgangspunt van ons handelen zou horen te zijn. Als we luisteren naar het gelaat van de Ander, aldus Levinas, zullen we van zelf ethisch verantwoord handelen. De summerschool is er vooral op gericht er achter te komen wat Levinas hiermee bedoelt. We bespreken echter ook de opvattingen van Aristoteles, Immanuel Kant, Thich Nhat Hanh en Antonio Damasio. Bovendien voeren we dilemmaberaad en vragen ons af of zijn ethische benadering het ook mogelijk maakt ons verantwoordelijk te voelen voor de bomen, de beken en de beesten.

Studiebelasting

Deze cursus bestaat uit 27 contacturen en (optioneel) enkele uren zelfstudie. Bij de cursus wordt op de eerste dag een reader ter beschikking gesteld. De teksten uit deze reader verschijnen voorafgaand aan de cursus ook op onze Digitale Leeromgeving. Het is niet verplicht deze teksten vooraf al te hebben gelezen, maar het wordt wel aanbevolen om hierop vooraf alvast een blik te werpen. Daardoor zul je meer uit de cursus kunnen halen.

Programma

Dag 1: Voor Levinas – Aristoteles en Kant
We bezoeken de colleges van Aristoteles in Athene en van Immanuel Kant in Königsberg en horen we hoe voortreffelijkheid van karakter het kenmerk van ons handelen kan worden respectievelijk hoe je ervoor zorgt dat je doet wat je behoort te doen.

Dag 2 en 3: Emmanuel Levinas
Het appèl van de ander(e)
We bespreken belangrijke passages uit Levinas’ boeken Het menselijk gelaat en Anders dan zijn of het wezen voorbij en komen onder meer te weten dat leven gericht is op genieting en heteronomie het grondbegin-sel van ethiek hoort te zijn en wat Levinas verstaat onder gevoeligheid en het gelaat van de Ander. We voeren ook dilemmaberaad om te onderzoeken wat de implicaties van Levinas’ benadering zijn voor eigen doen en laten.

Dag 4: Leren luisteren naar het gelaat van de Ander
Levinas, Thich Nhat Hanh en Damasio
We bezoeken Plum Village in de Dordogne waar Thich Nhat Hanh ons vertelt dat oefeningen in ‘mindfulness’ ons in staat stellen te luisteren naar het gelaat van de Ander en reizen we naar Los Angeles waar de neurobioloog Antonio Damaso ons uitlegt dat meditatie een training van hersencapaciteit is.

Dag 5: Na Levinas – ecologisch verantwoord handelen?
We vragen ons af of Levinas’ ethische benadering het ook mogelijk maakt ons verantwoordelijk te voelen voor de bomen, de beken en de beesten en ervoor zorgt dat we dat in ons handelen te tonen.

Data

Maandag 12 augustus t/m vrijdag 16 augustus 2024

Aanvang maandag om 10.30 uur, einde vrijdag om 12.30 uur met afsluitende lunch.

Deelname

Arrangement 1: € 917,70 (inclusief 4 x diner met wijn, 5 x lunch en koffie/thee).

Arrangement 2: € 1145,50  (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt).

Arrangement 3: € 1.185,50 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt).

Arrangement 4: € 1.215,50 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Binnenkort kun je je aanmelden voor deze cursus.

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docent

Jan Flameling studeerde filosofie in Groningen, Amsterdam, Keulen en Berkeley. Hij geeft al meer dan 25 jaar les aan de ISVW. Vanuit Filosofisch Bureau Ataraxia geeft hij cursussen, trainingen en seminars aan bedrijven en particulieren over allerhande wijsgerig-ethische onderwerpen.