Denken over de drempel. Mystieke filosofie rond het levenseinde

‘Wat mijn leven goed maakt, is hetzelfde als wat mijn dood goed maakt.’ Uitspraken als deze van de klassieke Chinese wijsgeer Zhuang Zi maken gehakt met de opvatting dat leven en dood elkaar uitsluiten. In tegendeel: zowel leven als dood komen voort uit één onkenbare bron. In die zin eindigt ons leven strikt gezien nooit; de dood vormt de drempel tot een volledig bestaan, dat wij ons niet voor kunnen stellen.

In deze summerschool dagen filosofen Michel Dijkstra en Rico Sneller je uit om na te denken over de grenzen van het voorstelbare. Dijkstra belicht het muzikale denken van de Canadese componist Claude Vivier (1948-1983), die diepgaand door boeddhistische filosofie was beïnvloed en in zekere zin zijn eigen levenseinde ensceneerde. Deze obsessie met de dood is echter allesbehalve morbide, maar gemotiveerd door nieuwsgierigheid naar de weidse horizonten die achter ons aardse bestaan liggen. Ook voor zenmeester Dōgen is de dood geen eindstreep. Sneller zal stilstaan bij twee 20e-eeuwse, metafysisch georiënteerde filosofen: Hans Jonas (1903-1993) en Hans Driesch (1867-1941). Waar Jonas de nadruk legt op de potentie van materie om te ontwaken en te worden ‘geïnformeerd’ door de geest, spreekt Driesch over de dood als een ‘tijdloos worden’ en speculeert hij zelfs over een transpersoonlijke uitbreiding van de individuele ziel. 

Leerdoelen

Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen en hun ideeën. Je leert je eigen ideeën en standpunten toetsen, scherpen en verdiepen door met de docent en anderen in gesprek te gaan. Daarnaast oefen je communicatieve vaardigheden zoals: aandachtig luisteren, je eigen gedachten bondig onder woorden brengen, en betekenisvolle vragen stellen.

Studiebelasting

Deze cursus bestaat uit 27 contacturen en (optioneel) enkele uren zelfstudie. Bij de cursus wordt op de eerste dag een reader ter beschikking gesteld. De teksten uit deze reader verschijnen voorafgaand aan de cursus ook op onze Digitale Leeromgeving. Het is niet verplicht deze teksten vooraf al te hebben gelezen, maar het wordt wel aanbevolen om hierop vooraf alvast een blik te werpen. Daardoor zul je meer uit de cursus kunnen halen.

Data

Woensdag 14 augustus t/m zondag 18 augustus 2024 

Aanvang woensdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 uur met afsluitende lunch

Deelname

Arrangement 1: € 917,70 (inclusief 4 x diner met wijn, 5 x lunch en koffie/thee)

Arrangement 2: € 1145,50 (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt)

Arrangement 3: € 1.185,50 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt)

Arrangement 4: € 1.215,50 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt)

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docenten

Michel Dijkstra is filosoof, gepromoveerd op Meister Eckhart en zenmeester Dogen. Hij schreef In alle dingen heb ik rust gezocht (Vantilt, 2019), De essentie van Dōgen (ISVW, 2020) en Intimiteit en onthechting (Boom, 2021).

Rico Sneller is filosoof. Hij publiceerde onder meer Pluraliteit van de levenskunsten (2018, met Tatjana Kochetkova en Nelleke Canters) en Het raadsel Socrates (ISVW, 2021).