Dit artikel is verschenen in iFilosofie #62. Klik hier voor de volledige editie.
Je bent op een feestje. Er draait harde muziek. De DJ draait het volgende nummer. Midden in een grote menigte dans je in je eentje. Ondanks de drukte voelt het alsof je alleen bent. Je zit in een andere wereld dan de rest. Opeens komt er iemand heel dichtbij je dansen. Ze maakt oogcontact met je, maar je kent haar niet. Jullie komen dichter bij elkaar, zoeken toenadering tot elkaar. Ze raakt je aan en neemt je mee in haar wereld. Nu zijn jullie samen in de grote menigte. Je voelt je niet meer alleen, omdat je de intimiteit met haar voelt. Maar is het wel echte intimiteit die je met haar voelt? Je kent haar niet eens. Ze is toch een vreemde van je? Kun je eigenlijk wel intiem zijn met een vreemde?
Om daarachter te komen moeten we eerst weten wanneer je eigenlijk intiem bent met elkaar.
Tekst: Suus Zethof
Wanneer ben je intiem met elkaar?
Zijn kleine aanrakingen al intiem? Want die had je met haar. Of moet er echt een bepaald gevoel bij zitten? Bij intimiteit denk je al snel aan seksuele omgang. Zou dat dan betekenen dat als je seksuele omgang met iemand hebt je gelijk intiem bent met elkaar? Ondanks dat je seksuele omgang met iemand hebt kan het dat je je niet intiem verbonden voelt met diegene, omdat je bijvoorbeeld wordt gedwongen door de ander. Hieruit zou je kunnen concluderen dat intimiteit niet verwijst naar het seksuele contact, maar naar de beleving ervan. Intimiteit verwijst dus naar de beleving van het contact, maar om wat voor beleving gaat het hier eigenlijk?
Wat voor beleving hoort bij intimiteit?
Het meisje op het feestje neemt je mee in haar wereld. Neem je afstand of durf je erin mee te gaan? Lukt het je om ook echt in haar wereld stappen? Dit lukt natuurlijk pas als je je vertrouwd voelt bij haar, als je jezelf durft over te geven. Ik denk daarom dat bij een intieme beleving een vertrouwelijke, besloten sfeer hoort. Pas als deze sfeer aanwezig is durf je in de wereld van de ander de stappen.
Kun je een vreemde wel vertrouwen? Je kent haar namelijk helemaal niet. Wanneer kun je eigenlijk spreken van vertrouwen?
Wanneer kun je spreken van vertrouwen?
Het meisje op het feestje lijkt je te vertrouwen. Jij lijkt haar te vertrouwen. Jullie durven je namelijk aan elkaar bloot te geven.
Je staat iemand toe om jouw kwetsbaarheden beter te leren kennen. Dit doe je natuurlijk omdat je diegene vertrouwt. Het meisje op het feestje lijkt je te vertrouwen. Ze laat je namelijk toe in haar wereld. Jij vertrouwt haar ook, want je geeft je eraan over. Hiermee laat je haar ook toe.
Hieruit zou je dus kunnen concluderen dat je intiem kunt zijn met een vreemde. Klopt dat wel? Je hebt namelijk nog geen woord met het meisje op het feestje gewisseld. De innerlijke kwetsbaarheden van elkaar kennen jullie nog niet. Moet je de innerlijke kwetsbaarheden van een ander eigenlijk wel kennen om intiem met diegene te kunnen zijn?
Moet je de innerlijke kwetsbaarheden van de ander kennen voor intimiteit?
Je kent de innerlijke kwetsbaarheden van het meisje nog niet. Je voelt je wel intiem verbonden met haar, want jullie hebben elkaar toegelaten in jullie wereld. Maar dat klopt toch niet? Je moet elkaar toch vertrouwen om intiem te kunnen zijn en bij vertrouwen hoort het delen van kwetsbaarheden? Het delen van je kwetsbaarheden hoort bij vertrouwen, maar dat betekent niet dat je pas intiem kunt zijn nadat je dat hebt gedaan. Je voelt je dan inderdaad intiem verbonden, maar ook daarvoor kun je je al intiem verbonden voelen. Het gaat erom dat je vertrouwt dat je je kwetsbaarheden met de ander kunt delen. Dit vertrouwen kun je al hebben voordat het zover is gekomen.
Dat zou dus betekenen dat als je een vreemde tegenkomt op straat je ook al intiem met dat persoon kunt zijn terwijl je gewoon voorbij hem loopt. Misschien vertrouw je hem namelijk wel op het eerste gezicht. Maar dan ben je toch nog niet intiem?
Als jij iemand die je niet kent tegenkomt op straat en denkt dat je aan diegene wel al je kwetsbaarheden kunt vertellen ben je nog niet intiem met elkaar. Je moet namelijk wel al iets met elkaar hebben gedeeld om intiem met elkaar te kunnen zijn. Je moet wel iets van contact hebben met elkaar. Zonder contact bestaat er namelijk ook geen intiem contact. Daarbij moeten jullie allebei een gevoel van vertrouwen hebben om intimiteit met elkaar te kunnen voelen.
En dat contact hadden jij en dat meisje in de club. Jullie hebben elkaar toegelaten in de wereld van de ander. Deze wereld hebben jullie met elkaar gedeeld.
In jullie geval spreken we alleen nog maar van fysiek contact, maar het gaat om de beleving ervan. Jullie beleven dit contact namelijk allebei vertrouwd en je voelt je daardoor intiem verbonden met haar. Zij ook met jou. Omdat het wederzijds is zijn jullie intiem met elkaar.
Zouden we hieruit dus kunnen opmaken dat je intiem kunt zijn met een vreemde? Is dit meisje wel een vreemde van je? Wanneer ben je eigenlijk vreemd van elkaar?
Wanneer ben je vreemd van elkaar?
Wanneer ken je iemand dan? Moet je alles over iemand weten om diegene te kennen of is een klein beetje al genoeg?
Het begrip ‘kennen’ komt voor in verschillende gradaties. Ik denk dat je iemand pas echt kent als je weet wanneer hij iets nodig heeft en aan hem kunt zien hoe hij zich voelt. Tot deze kennis kom je natuurlijk pas als je je kwetsbaarheden met elkaar deelt. Hoe meer je met elkaar deelt, hoe beter je elkaar zult leren kennen.
Toch zul je iemand nooit helemaal kunnen kennen. Je zult nooit precies weten hoe iemand zich voelt, omdat je zelf een ander persoon bent. Iedereen zal dus altijd een beetje een vreemde van je blijven. Hoe meer je met de ander deelt, hoe beter je diegene zult leren kennen, dus hoe minder vreemd je van elkaar zult zijn. Toch zal geen enkel mens absoluut vreemd van je kunnen zijn, omdat we allemaal mensen zijn. Je herkent dus altijd iets in de ander.
Ondanks jullie aanrakingen en contact weten jullie nog niks van elkaars kwetsbaarheden. Toch zul je onbewust herkenning bij haar vinden. Ze is dus geen absoluut vreemde van je, maar ze zal net als andere mensen altijd een beetje vreemd van je blijven. Je kunt iedereen kennen terwijl iedereen tegelijkertijd vreemd voor je is.
Kun je dus intiem zijn met een vreemde?
Kan je intiem zijn met een vreemde?
Samen dansen jullie verder. Jullie laten elkaar steeds meer toe. Jullie zijn vreemd van elkaar. Absoluut vreemd van elkaar zijn jullie zeker niet. Iedereen is namelijk in een bepaalde gradatie vreemd van je, maar je kent iedereen ook in een bepaalde gradatie.
Ondanks dat er een bepaalde mate van vervreemding bij jullie is voelt het wel alsof jullie intiem met elkaar zijn. Als dat zo voelt voor jullie betekent dat ook dat jullie intiem met elkaar zijn. Intimiteit gaat namelijk niet om het contact zelf, maar om de beleving van het contact.
Je kunt dus intiem zijn met haar.
Je kunt dus intiem zijn met een vreemde.