Gisteren verscheen Waarom zou ik? van Petra van der Kooij. Zij ging in gesprek met filosofen, journalisten, directeuren en actievoerders om het handelen van het individu in de klimaatcrisis te bevragen. Op maandagavond 16 september 2019 presenteerde ze het boek in Café Hofman te Utrecht. Een van haar gesprekspartners in Waarom zou ik? was ook van de partij: Peter Smith, kunstenaar en initiatiefnemer van Stichting KLEAN. Hieronder lees je alvast een voorproefje van zijn bijdrage aan het boek.
‘Het mag dan geen moeite zijn om elke dag een stukje zwerfafval op te rapen,’ zeg ik, ‘maar er zijn zoveel kleine dingen die we kunnen doen die beter zouden zijn als we het allemaal doen.’ ‘Ja en dat is ook een probleem’, beaamt Smith. ‘Je kunt heel veel dingen doen en daardoor gaat iedereen iets anders doen. En ik denk dat we ook heel veel dingen kunnen doen: minder vlees eten, een warme trui dragen, niet vliegen. Het zijn allemaal kleine dingen die al een verschil maken. Alleen je merkt er zo weinig van. En daardoor doet het overgrote deel van de mensen niet iets kleins. Met dit project probeer ik te bewijzen dat al die kleine beetjes wel uitmaken. Het is het beste te vergelijken met je kind laten zien hoe krachtig te zon is. Je pakt een vergrootglas en focust een paar van die “onbetekende” zonnestralen op een punt. Alles wat zich in het brandpunt bevindt gaat in rook op. Ik gebruik zwerfafval omdat we minder dan 25% van de Nederlanders nodig hebben. Als die één stukje per dag opruimen zijn we binnen drie dagen van het probleem af. Vervolgens kunnen we dit op een positieve manier vertalen naar al die andere kleine acties. Zwerfafval leent zich gewoon heel goed als casestudie om dit te bewijzen omdat je kunt corrigeren wat een ander fout doet. Dat werkt niet met het afpakken van een stukje vlees en dat weer terugstoppen in de koe of met een plastic zakje achter de auto van een buurman aanrennen. Maar je kunt wel dat ene stukje plastic oppakken’, vertelt Smith.
‘Maar niet meer vliegen of geen vlees meer eten zou voor velen wel een grotere opoffering zijn dan dat ene stukje plastic oppakken’, leg ik Smith voor. ‘Dat is zonder meer waar’, vindt ook hij. ‘Je levert meer in door te besluiten niet meer te vliegen. Maar de reden waarom we het zo makkelijk blijven doen is omdat we toch het idee hebben dat dat ene vluchtje nu niet zoveel gaat uitmaken. Als je dat niet meer gelooft, dan gaat het knagen. Ik merk dat ook om me heen. Mensen krijgen er steeds meer moeite mee om te vliegen omdat er nu zoveel aandacht voor is in de media.’
Zelf vindt Smith het ook nog weleens lastig om volledig volgens zijn principe te leven. ‘Ik pak ook nog weleens de auto terwijl ik denk dat ik beter de fiets had kunnen pakken. Daar zondig ik nog weleens in. Maar als je roomser wordt dan de paus, ga je juist mensen afstoten.’ […]
Verder lezen? Bestel Waarom zou ik? op isvw.nl.