De essentie van…

Hoe moeilijk een denker ook is, wij maken je wijs in diens gedachtewereld.


De essentie van Spinoza

‘Pas wanneer je je afvraagt wat Spinoza precies bedoelt, blijkt onder zijn alledaagse begrippen een inhoud schuil te gaan die zo revolutionair is dat je jaren nodig hebt om de explosieve kern bloot te leggen.’

Bij Spinoza krijgt het idee van ‘vrijheid van meningsuiting’ voor het eerst goed vorm. Spinoza is ook de man die God bevrijdt uit zijn theologische harnas. Zijn God valt samen met de natuurwetten en is dus verzoenbaar met de moderne wetenschappen. En als je dan weet dat Spinoza met zijn modern aandoende levenskunst ook nog eens de man is die de mens weet te bevrijden van lastige emoties, dan begrijp je waarom je De essentie van Spinoza moet lezen.


De essentie van Montaigne

‘Ik praat tegen het papier als tegen iemand die ik toevallig ergens ontmoet.’

Montaigne was niet alleen een van de eerste moderne schrijvers, maar ook een grappenmaker en een eerlijke en charmerende verteller. Wat beoogde Montaigne met het schrijven van de Essays? Wat voor filosofie treffen we er zoal in aan? En waarom moeten we zo nodig horen dat hij zo veel van meloenen hield? Op zulke vragen geeft De essentie van Montaigne een antwoord.

 


De essentie van Schopenhauer

‘De wereld zit niet rationeel in elkaar, het is een oord van ellende waar mensen in verdwaald zijn.’

Volgens Schopenhauer lopen we aan de leiband van de wil. Die wil mag dan wel onze levensbron zijn, het is ook een domme, brute kracht die ons vermeende intellect onmiskenbaar voortstuwt. Hij was een wegbereider voor het denken in de twintigste eeuw en bovendien een van de eerste westerse filosofen die oog had voor niet-westerse wijsbegeerte. Je leest hierover in De essentie van Schopenhauer.

 


De essentie van Proust

‘Vervoering is het effect dat Proust, meer dan welke andere schrijver, teweegbrengt.’

Op zoek naar de verloren tijd van Proust is een van de indrukwekkendste romans uit de wereldliteratuur. Het is ook een van de minder gemakkelijk te lezen boeken. Een kleine introductie is daarom wel zo aangenaam: Maarten van Buuren heeft zich ertoe gezet om Op zoek naar de verloren tijd helder samen te vatten en de thematiek duidelijk te beschrijven in De essentie van Proust.

 


De essentie van Arendt

‘Als de stormwind van het denken je uit je slaap rukt, dan zal je zien dat je niets anders overhoudt dan verwarring. En het beste wat we daarmee kunnen doen is die met elkaar delen.’

Het gedachtegoed van Arendt duikt tegenwoordig vrijwel wekelijks op in de media. Tijdens haar leven was zij al een scherpe criticus van de actualiteit, maar haar werk is nu relevanter dan ooit. Arendt formuleert een antwoord op actuele kwesties, zoals de verhouding tussen privé en werk, en het populisme in de politiek. De essentie van Arendt bevat haar belangrijkste ideeën en laat ze zien waarom Arendt vandaag de dag zo relevant is.

 


De essentie van Dōgen

‘Iedere stap die ik zet is mijn thuis.’

Met deze paradoxale regels beschrijft zenmeester Dōgen (1200-1253) het hart van zijn denken: de ontdekking van een even weidse als intieme verbondenheid van het ‘ik’ en ‘de ander’ of ‘het andere’. Vergankelijkheid vormt bij Dōgen het onontkoombare uitgangspunt. We delen haar niet alleen met onze medemens, maar ook met alle dieren, planten en dingen.

 


De essentie van Kant

‘Kants invloed is vooral zo groot omdat hij op alle belangrijke filosofische vakgebieden tot de kern van de problematiek wist door te dringen. Kant leerde niet alleen zijn eigen studenten, maar ook hele generaties filosofen denken.’

Wie de moderne tijd wil begrijpen, kan moeilijk om Immanuel Kant (1724-1804) heen. Het westerse beeld van de mens als zelfstandig, rationeel handelend wezen is voor een belangrijk deel aan Kant te danken. In De essentie van Kant introduceert kenner Jabik Veenbaas Kants leven en de belangrijkste thema’s in zijn werk.