We kennen allemaal films die ons aan het denken zetten. Dat is geen toeval: menig regisseur fundeert zijn of haar films met filosofisch gedachtegoed. In de reeks ‘Denken in het donker’ beschrijven filosofen vanuit verschillende invalshoeken de filosofie van een regisseur en diens films.
Denken in het donker met Sofia Coppola
‘Coppola’s film tonen personages die vervreemd zijn van de wereld en geven de kijker te denken over de consequenties van die vervreemding.’
Wie Sofia Coppola zegt, zegt esthetische verfijning en emotionele intensiteit. Met gestileerde scenografie en zorgvuldig uitgekozen soundtracks belicht ze grote thema’s van onze hedendaagse cultuur: van de eenzaamheid van jonge mensen in The Virgin Suicides en Lost in Translation tot onze fascinatie met celebrities en decadentie in The Bling Ring en Marie Antoinette.
Denken in het donker met de Coen Brothers
‘Erg veel moeite kost het niet om in het oeuvre van de Coen-broers enkele filosofische aders te ontwaren.’
De broers Joel en Ethan Coen zijn absurdisten bij uitstek. Geen andere filmmaker weet de duistere kanten van de mens zo goed te contrasteren met diens gestuntel. Hun personages nestelen zich in je brein; denk aan The Dude in The Big Lebowski of aan Anton Chigurh, de nietsontziende moordenaar in No Country for Old Men.
Denken in het donker met Andrej Tarkovski
‘Ik wil films maken zonder retorische of propagandistische strekking, films die de toeschouwer de gelegenheid bieden tot een intieme ervaring.’ – Andrej Tarkovski
Andrej Tarkovski is een van de belangrijkste filmmakers aller tijden. In zijn films, die bekendstaan om hun lange natuurshots en dromerige atmosfeer, behandelt hij uiteenlopende thema’s als identiteit, religie, geheugen en betekenis. Tot zijn bekendste films behoren Andrej Rublev, Solaris en Stalker.
Denken in het donker met Richard Linklater
‘Filmmaken is misschien wel een manier voor Linklater om de tijd die hem toegemeten is, vast te houden.’
Naast filmische zijn er ook filosofische redenen om naar Linklaters films te kijken. Linklater staat bekend als een regisseur die weergaloos met tijd speelt. Sommige van zijn films spelen zich af in een dag of een paar uur, maar Boyhood beslaat maar liefst twaalf jaar. De vraag hoe wij ons verhouden tot het voorbijgaan van de tijd is cruciaal in het oeuvre van Linklater.