Een ethiek van gelijkheid en verschil Programma Aanmelden Luister naar de ISVW podcast met Corrie Haverkort Gehoord en gezien worden is een van de grootste wensen in deze tijd. Zo zeer zelfs dat het in veel gevallen lijkt op een eis om te kunnen zijn wie we zijn, en waaraan de omgeving zich heeft aan te passen. De luide roep om verstaan te worden lijkt op een strijd om het recht op onderscheid. Tegelijkertijd schemert…

Poëzie, Europa, reizen en tijdloze literatuur Programma Aanmelden Luister naar de ISVW podcast met Florian Jacobs Lees de blogpost 'Een grote Rilke-vondst' Rainer Maria Rilke (1875-1926) is een van de meest gelezen Duitstalige dichters. Hij zou de dichter van de verstilling zijn, de lyrische filosoof die onze aandacht op de wereld weet te vestigen. Dat is niet onjuist, maar Rilke reisde er gedurende zijn leven ook op los: hij zwierf door half Europa. Wie Rilke…

Hoe dachten oosterse en westerse filosofen over het lichaam en de geest? Programma Aanmelden Wegens succes herhaalt de ISVW deze summerschool, waarbij je niet alleen de geest, maar ook het lichaam aan het denken zet. Tijdens deze tweejaarlijkse ISVW-klassieker laten filosoof Jan Flameling en boogschutter en haiku-schrijver Jac Rongen je denken met je geest en je lichaam. Denken zit niet alleen tussen je oren, maar ook in je lijf en de omgeving waarin je beweegt.…

Van woede tot liefde Programma Aanmelden De toekomst van ons klimaat boezemt velen angst in. Miljoenen mensen gingen kwaad de straat op na de dood van George Floyd. En wie met het vliegtuig reist is vliegschaamte wellicht niet vreemd. Emoties spelen een grote rol in onze morele en politieke beslissingen, maar is dat altijd goed? Om de rol van emoties in onze leefwereld precies te achterhalen bekijken we in deze summerschool met Martha Claeys eerst…

Diversiteit, tijd en menswaardigheid Luister naar de ISVW podcast met Renate Schepen en Jan Flameling Lees het interview met Renate Schepen in Filosofie Magazine Programma Aanmelden Lang deden westerse denkers alsof alleen Europa en Noord-Amerika een belangwekkende filosofische traditie kenden. Niets is minder waar! Door kennis te maken met filosofieen uit Afrika en Latijns- Amerika kun je een frisse kijk ontwikkelen, die in onze huidige tijd van pas komt. Zo biedt de Nigeriaanse filosoof Sophie…

AanmeldenProgramma Muziekfilosofie is zo’n beetje de oudste tak van de filosofie, als we denken aan Pythagoras en zijn school. In die traditie ging het niet om de reflectie op muzikale composities, maar om de natuurlijke rijkdom van het systeem waardoor muziek überhaupt tot klinken kan komen. Dat systeem is kenbaar door inzicht in de juiste proporties. Plato legt het in de Timaeus netjes uit, zonder erbij te zeggen dat dit deel van zijn verhaal eigenlijk…

Leer leven met de handrem eraf Programma Aanmelden 'Overtuigingen zijn gevangenissen' stelde de filosoof Friedrich Nietzsche. Als dat zo is, hoe kun je jezelf daar dan van bevrijden, en ontdekken wat je écht inspireert? Deze summerschool staat in het teken van twee kernvragen die al vanaf de oudheid centraal staan in de praktische filosofie: 'Welke overtuigingen belemmeren mijn vrijheid?' en 'Wat inspireert mij, waarvan word ik echt gelukkig?'. Om een antwoord te vinden op deze…

De Verlichting als kraamkamer Luister naar de ISVW podcast met Jabik Veenbaas Lees het 8weekly interview met Jabik Veenbaas Programma Aanmelden De Verlichting is van cruciale betekenis voor onze cultuur. Het debat over de rechten van de mens ontstond in dit tijdperk, de inrichting van onze staat is gebaseerd op de driedeling der machten en gaat dus terug op het gedachtegoed van de Verlichtingsdenker Montesquieu, de emancipatie van de vrouw werd voor het eerst een…

Hoe te leven? Programma Aanmelden Voor veel filosofen staat filosofie in het teken van de vraag ‘Hoe te leven?’. Zij zien filosofie niet als een formele denkmethode, maar als een levenswijze die een thuis biedt voor onze existentiële vragen, behoeftes en verlangens. Een manier van leven die vraagt om heldere denkgewoonten en de oefening van bepaalde houdingen ten opzichte van onszelf en de wereld. Wat kunnen we leren van levenskunstfilosofen als Epicurus, Zhuangzi, Epictetus, Spinoza,…

Je eigen ervaring tot op het bot onderzoeken Programma Aanmelden Als we Plato mogen geloven bestookte Socrates op de Griekse Agora de Atheners te pas en te onpas met vragen, totdat zij in hun eigen woorden verstrikt raakten. 2500 jaar na dato is het socratische gesprek nog steeds een geijkte methode om je eigen ervaring tot op het bot te onderzoeken en scherpe filosofie te bedrijven. Het moderne socratische gesprek is een oefening in denken,…

‘Nadenken stelt ons allen in staat om te leven in een deel van de waarheid’ – Thomas Nagel Programma Aanmelden Waar houden academische filosofen zich vandaag de dag mee bezig? Wat zijn de nieuwste inzichten in de filosofie? Welke Nederlandstalige en internationale denkers zijn het volgen waard? Tijdens deze summerschool laten we onderzoekers, promovendi en hoogleraren aan het woord over hun onderzoek. Zij voorzien actuele publieke discussies en wetenschappelijke ontwikkelingen van filosofische duiding en heldere…

Hoe dachten filosofen over de mens? ProgrammaAanmelden Dankzij Kick Out Zwarte Piet en Black Lives Matter heeft de antiracismebeweging de laatste jaren sterk aan invloed gewonnen. Startpunt van deze cursus is het publieke debat over zaken als alledaags racisme, het Nederlandse aandeel in slavenhandel en slavernij, en hoe we als samenleving deze geschiedenis verwerken. We gaan na hoe filosofen in verschillende tijden en denktradities aankeken tegen slavernij. Hoe verhouden hun denkbeelden zich met de tijd…

In het spoor van Socrates, Seneca en de Samoerai Programma Aanmelden Tegenwoordig denkt men bij de filosofen en krijgers aan twee verschillende dingen. Maar in de Griekse, Romeinse en Japanse oudheid zijn filosofie en krijgerschap nauw met elkaar verbonden. Socrates filosofeert met de onbevreesdheid en zelfbeheersing van een krijger. De stoïcijnen oefenen zich als gladiatoren in weerbaarheid en kalmte in het aangezicht van tegenslag, en Japanse krijgers uit de samoeraiperiode verbinden filosofie met de innerlijke strijd tegen hebzucht, haat en (zelf)begoocheling.…

‘Het leven van een mens is wat zijn gedachten ervan maken’ – Marcus Aurelius Programma Aanmelden De filosofie van de Stoa is een praktische filosofie die veel mensen inspireert. Tijdens deze bij velen geliefde summerschool lees je geschriften van klassieke stoïcijnen, zoals Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius, en breng je hun ideeën in de praktijk. Volgens de stoïcijnen heb je alleen invloed op je eigen gedachten en handelen. Toch laten mensen zich al te vaak…

Machiavelli en Montaigne Programma Aanmelden De zestiende-eeuwse filosofen Niccolo Machiavelli en Michel de Montaigne lijken nogal van elkaar te verschillen. Machiavelli is de strategische politiek denker en Montaigne de teruggetrokken kasteelheer met zijn prachtige essays. Maar als je met Machiavellikenner Tinneke Beeckman en Montaigne-expert Alexander Roose de levenswijsheid van beide humanisten onderzoekt, ontdek je verrassende overeenkomsten. We bespreken thema’s die kenmerkend zijn voor deze Renaissancedenkers, zoals vrijheid en de grenzen daarvan, de rol van burgers…

Mystieke en filosofische visies op creativiteit Programma Aanmelden Luister naar de ISVW podcast over Dogen met Michel Dijkstra 'Ik was de elementen. Ik kon alles.' Uitspraken zoals deze van Rainer Maria Rilke belichten het raadsel van de menselijke creativiteit. In onze scheppingsdrang kunnen we zo nu en dan boven onszelf uitstijgen en aan de goden gelijk worden. Maar wat is creativiteit precies en waarom is het scheppen van iets nieuws zo belangrijk voor menselijke zingeving?…

Het ecologisch denken Programma Aanmelden In de westerse geschiedenis hebben filosofen vooral betoogd dat de mens boven de natuur verheven is. Volgens de filosofen Timothy Morton, Martha Nussbaum en Bruno Latour zitten we dankzij die gedachte nu met de gebakken peren: klimaatcrisis, onrechtvaardigheid en vervreemding van de natuur. Dat kan anders! In deze summerschool met Jan Flameling maken we kennis met het ecologische denken van Martha Nussbaum, Timothy Morton en Bruno Latour. Je leert dat…

Nietzsches meest gelezen, maar minst begrepen boek Programma Aanmelden Luister naar de ISVW podcast met Paul van Tongeren Zo sprak Zarathoestra is waarschijnlijk Nietzsches meest gelezen, maar minst begrepen boek. Het boek komt uit het midden van zijn meest productieve periode, is een mix van verhalend proza, redevoeringen en gedichten en is overvol van metaforen, meer of minder verborgen verwijzingen en experimenten met de taal. De werkingsgeschiedenis van het boek is enorm, in de literatuur,…

Wat is er nodig voor gelijkheid en bevrijding? AanmeldenProgramma Emancipatie is hard nodig want er is nog steeds seksisme, racisme, homofobie, bifobie, transfobie, interseksediscriminatie, ableïsme, ageïsme en speciësisme, om enkele vormen van discriminatie te noemen. Maar wat is emancipatie precies, en van wie moet die emancipatie komen? Kunnen alleen zij die er zelf onder lijden zich verzetten, of is het een taak van iedereen om in actie te komen? Lijden de onderdrukkers misschien zelf ook…

Leven in tijden van overvloed Programma Aanmelden Er is niet genoeg voor iedereen. De crises stapelen zich op. En door de complexiteit van onze samenleving staan we als individuen machteloos. Zo denken steeds meer mensen. Een prettige gedachte is dat niet, en bovendien is ze aanvechtbaar. In ‘Leven in overvloed’ draaien we haar eens om. Er is meer dan genoeg voor iedereen. Wat we aanzien voor crises, zijn bijna altijd oplosbare problemen. En nooit eerder…