Stille stemmen uit de oudheid

En wat zij ons vandaag vertellen

Welke zeggingskracht hebben stemmen uit de klassieke oudheid voor ons? Welke inzichten bieden zij over de vraagstukken van nu? Om deze vragen te beantwoorden moeten we verder kijken dan de Grieken en de Romeinen. In deze cursus belichten we culturen in de tijd van de Grieken en de Romeinen die onderbelicht zijn gebleven in de canon van de filosofie, zoals het gedachtegoed van de Etrusken en de Sardijnen. We kijken eerst naar hoe in de ontwikkeling van de westerse filosofie oppositioneel denken centraal is komen te staan, een manier van denken die sterk doorwerkt in onze huidige tijd. Daarna bespreken we alternatieve denkwijzen, waarin juist complementair denken meer centraal staat, zoals Afrikaanse filosofie uit de klassieke oudheid, maar ook denkculturen van ons eigen Europese continent, met name die van de Etrusken en Sardijnen. We kijken naar andere democratische bestuursvormen en hoe er plaats is voor ‘denken in alternatieven’, waarbij verschillende verhalen naast elkaar kunnen bestaan. Hoe werken deze stemmen door in het hedendaagse denken, zoals bij de Sardijnse filosoof Antonio Gramsci? Zijn beschavingen wel zo strikt te scheiden en is er misschien ook een dekolonisatie van de westerse filosofie noodzakelijk?

De filosofieweek wordt gegeven door Renate Schepen, Christine Pawlata en Saskia van der Werff. Zij refereren daarbij niet alleen aan theoretische kennis, maar nemen je mee op een inspirerende reis naar het oude Etrurië en de Sardijnse Nuraghe-cultuur. Een reis die Renate en Christine zelf maakten, waar ze in gesprek gingen met lokale filosofen en archeologen. Met schitterend beeldmateriaal en luisterfragmenten ondersteund, is het alsof je zelf meereist.
 
Onderzoek en ontwikkeling van deze cursus zijn ondersteund door de Vrienden van de ISVW.

Studiebelasting

Deze cursus bestaat uit 27 contacturen en (optioneel) enkele uren zelfstudie. Bij de cursus wordt een reader op de eerste dag ter beschikking gesteld. De teksten uit deze reader komen vooraf ook op onze Digitale Leeromgeving beschikbaar voor deelnemers aan deze cursus. Het is niet verplicht om deze teksten vooraf te hebben gelezen, maar het verdient wel aanbeveling om alvast een blik te werpen. Je zult dan meer uit de cursus kunnen halen.

Leerdoelen

Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen en hun ideeën. Je leert je eigen ideeën en standpunten toetsen, scherpen en verdiepen door met de docent en anderen in gesprek te gaan. Daarnaast oefen je communicatieve vaardigheden zoals: aandachtig luisteren, je eigen gedachten bondig onder woorden brengen, en betekenisvolle vragen stellen.

Data

Maandag 26 t/m vrijdag 30 mei 2025

Aanvang maandag om 10.30 uur, einde vrijdag om 12.30 uur met een afsluitende lunch.

Deelname

Arrangement 1: € 917,70 (inclusief 4 x diner met wijn, 5 x lunch en koffie/thee).

Arrangement 2: € 1145,50  (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt).

Arrangement 3: € 1.185,50 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt).

Arrangement 4: € 1.215,50 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docenten

Renate Schepen

Renate Schepen is filosoof, schrijver, spreker, luisteraar en trainer in denkprocessen voor sociale en ecologische veranderingen. Ze begeleidt deelnemers in een collectieve verkenning van denkpatronen en onderzoekt mogelijkheden voor de ontwikkeling van nieuwe perspectieven op basis van filosofieën buiten de mainstream canon van de filosofie. Renate publiceerde verschillende boeken, waaronder Kimmerle’s Intercultural Philosophy and Beyond: The Ongoing Quest for Epistemic Justice (2022), promoveerde aan de Universiteit van Wenen en studeerde in Amsterdam, Accra en Montevideo. Daarnaast is ze host van de podcastseries Vergeten Filosofen en De Tolken. Meer informatie over Renate is te vinden op doordacht.net.

Christine Pawlata

Christine Pawlata is een journalist en documentairemaker. Haar werk is onder andere verschenen bij de VPRO, HUMAN, Associated Press Television News en de online platformen van Amnesty International en het Goethe Instituut. Ze woont en werkt in Rome en raakte tijdens haar wandelingen door de bossen ten noorden van de Eeuwige Stad geobsedeerd door de Etrusken, die hier overal hun geheimzinnige sporen achterlieten maar altijd in de schaduw bleven van de antieke Romeinen.

Saskia van der Werff

Saskia van der Werff is filosoof. In haar praktijk begeleidt ze het filosoferen met creatieve werkvormen, spel en kunst. Haar onderzoek belicht filosofische vaardigheden vanuit een intercultureel perspectief. Zo werkt ze al tientallen jaren met de Chinese filosofie uit de I Tjing. Daarnaast was ze mederedacteur van het boek Publieke bezinning; Socratische dialogen over maatschappelijke vraagstukken, vertaalde en bewerkte het Engelstalige boek van Sophie Oluwole Socrates en Orunmila; Wat we van Afrikaanse filosofie kunnen leren en schreef twee studieboeken over Filosofische vaardigheden. Meer informatie over Saskia is te vinden op saskiavanderwerff.nl