Stoïcijnse lessen van een filosoof, staatsman en mysticus

De verhandelingen, brieven, tragedies en natuurwetenschappelijke werken van de stoïcijn Lucius Annaeus Seneca bieden al tweeduizend jaar inspiratie, troost en… controverse. Van Seneca leren we weinig waarde te hechten aan externe zaken, het goede na te streven en kalm te leven. Tegelijkertijd was Seneca zelf erg rijk en mengde hij zich in onzuivere politieke spelletjes. Is Seneca een hypocriet? Of moeten we de mens Seneca los zien van zijn werk? Tijdens deze masterclass bestuderen we Seneca’s werk in het licht van de stoïcijnse filosofie in het algemeen. Ook richten we ons op praktische lessen van Seneca en andere stoïcijnen. Kortom, een masterclass waarin we de weg van Seneca diepgaand bestuderen, kritisch bespreken en praktisch beoefenen. Met Dennis de Gruijter.

Programma

Weekend 1: Seneca, stoïcisme en filosofie als een manier van leven

Zaterdag 11 februari 2023 10.30 uur tot zondag 12 februari 2023 12.30 uur met afsluitende lunch.

Seneca was een filosoof die de stoïcijnse weg volgde, de principes ervan uiteenzette in zijn veelgelezen dialogen en brieven en de discussie aanging met critici uit andere tradities. We bestuderen Seneca’s opvatting van de Stoa en de filosofie als een manier van leven.

Weekend 2: Leiderschap en macht

Zaterdag 11 maart 2023 10.30 uur tot zondag 12 maart 2023 12.30 uur met afsluitende lunch.

Seneca bevond zich in het centrum van de keizerlijke macht, met alle verleidingen en risico’s die daarbij komen kijken. We bestuderen zijn werken over het gedrag van een wijze leider en hoe politieke macht de menselijke natuur kan corrumperen.

Weekend 3: Mystiek en stoïcijnse theologie

Zaterdag 15 april 2023 10.30 uur tot zondag 16 april 2023 12.30 uur met afsluitende lunch.

Volgens de stoïcijnen is het universum een bezielde, doelgerichte godheid waarin alles intiem met elkaar is verbonden. Volgens Seneca is het mogelijk deze intimiteit te ervaren door te filosoferen. We bestuderen zijn werken over de natuur, het mysterie van het bestaan en de ziel.

Weekend 4: Woede, apatheia, eupatheia

Zaterdag 13 mei 2023 10.30 uur tot zondag 14 mei 2023 12.30 uur met afsluitende lunch.

De stoïcijnen geloven dat passies innerlijke verstoringen zijn die een goed, rechtvaardig leven in de weg staan. Woede is volgens hen de schadelijkste passie. Seneca wijdt er vele brieven en bijna al zijn tragedies aan, en toont hoe we verwarring kunnen omzetten naar weldadige gevoelens (eupatheia).

Weekend 5: Leren sterven

Zaterdag 10 juni 2023 10.30 uur tot zondag 11 juni 2023 12.30 uur met afsluitende lunch.

Voor Seneca is de angst voor de dood het fundament van alle andere angsten: neem de angst weg en ook de rest verdwijnt als sneeuw voor de zon. Wie zichzelf wil bevrijden van mentale blokkades, in harmonie met de natuur wil leven en gelukkig wil zijn, moet leren sterven. We bestuderen Seneca’s troostschriften en brieven over zijn eigen dood en die van anderen.

Studiebelasting

Elk afzonderlijk weekend van deze cursus bevat 9 contacturen, wat 45 contacturen voor de gehele cursus betekent. Daarnaast neemt het lezen van eventuele lesmaterialen circa 20 uur in beslag.

Let op! De boeken De kunst van het geven (Athenaeum, 2022) en Dialogen (Boom, 2018) van Seneca zijn verplicht studiemateriaal voor deze masterclass, maar zijn niet bij de cursusbedragen inbegrepen. Ze zijn te bestellen via athenaeum.nl en boomfilosofie.nl.

Leerdoelen

Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen en hun ideeën. Je leert je eigen ideeën en standpunten toetsen, scherpen en verdiepen door met de docent en anderen in gesprek te gaan. Daarnaast oefen je communicatieve vaardigheden zoals: aandachtig luisteren, je eigen gedachten bondig onder woorden brengen, en betekenisvolle vragen stellen.

Deelname

Arrangement 1: € 1.650,00 (inclusief 5x diner met wijn, 10x lunch en koffie/thee),

Arrangement 2: € 1.954,50 (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt),

Arrangement 3: € 2.004,50 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt),

Arrangement 4: € 2.042,00 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Wil je je aanmelden voor de volledige basiscursus? Klik dan op het arrangement dat je wilt bestellen:

Docent

Dennis de Gruijter is filosoof, auteur, docent en grondlegger van de Nederlandse Filosofie Olympiade en organiseert stadsfilosofie in Gouda. Hij schreef in 2018 bij ISVW Uitgevers De solidariteit van de schok.