Voor onze opleidingen (excl. crash courses) kun je STAP-budget aanvragen. Meer weten? Kijk op isvw.nl/stap-budget.

Wil je deze opleiding volgen, maar wil je eerst zekerheid van je werkgever? Ontvang je liever een factuur t.b.v. je werkgever? En/of heb je interesse in het STAP-budget? Laat het ons weten via info@isvw.nl of vul dit formulier in. Wij kunnen dan rekening houden met je interesse.

In verschillende sectoren van de samenleving – zoals de gezondheidszorg, het onderwijs, de politiek en het bedrijfsleven – is er een groeiende behoefte aan ethische reflectie. Deze beroepsopleiding voorziet in deze behoefte door professionals te leren methodisch te reflecteren op morele kwesties als gespreksleider.

Opzet van de opleiding

De opleiding bestaat uit een afwisselende combinatie van theoretische achtergronden van moreel beraad en het zelf leren begeleiden van moreel beraad (gespreksleiderschap). Theorie en praktijk worden met elkaar verbonden in deze beroepsopleiding. De opleiding is in de eerste plaats een vaardigheidsopleiding: het draait om leren door te doen en om te leren door te reflecteren op ervaringen. De theorie wordt steeds verbonden met morele praktijken en met onze ervaringen. Het zijn geen ethieklessen. We werken voortdurend aan en in een lerende omgeving. Uw groep bestaat uit minimaal 6 en maximaal 15 mensen. Voor de eerste van de vijf bijeenkomsten is aanwezigheid verplicht. Mocht je door overmacht een van de overige bijeenkomsten niet bij kunnen wonen, dan is dat door een praktijkopdracht te vervangen.

Inhoud van de opleiding

Moreel beraad is een overkoepelend begrip voor diverse vormen van systematische, ethische reflectie op concrete ervaringen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende methodes. Het uitgangspunt is dat ethiek niet alleen abstract is, maar ook alledaags en praktisch. Ethiek is een integraal onderdeel van het alledaagse werk en toont zich in houding en handelen. Moreel beraad is erop gericht de morele kwesties en vragen onder ogen te zien, openhartig te bespreken en dialogisch te onderzoeken. Een moreel beraad helpt bij het nemen van een beslissing; het verhelderen, begrijpen en onderzoeken van elkaars posities en standpunten; teamvorming; het versterken van de samenwerking; of het ontwikkelen, invoeren en toetsen van beleid.

Leerdoelen

Na afloop van de opleiding kan de deelnemer zelfstandig een moreel beraad begeleiden en een eigen stijl van gespreksleiderschap herkennen en ontwikkelen. Daarnaast kent de deelnemer de belangrijkste stromingen in de ethiek en kan de deelnemer op basis van onderzoeksresultaten uit het werkveld een moreel beraad implementeren en evalueren. Tot slot formuleert elke deelnemer persoonlijke leerdoelen, die gedurende de opleiding regelmatig worden geëvalueerd en bijgesteld.

Methodes

In de opleiding worden verschillende gespreksmethodes van moreel beraad getraind, zoals de morele dilemmamethode; de socratische dialoog; een aristotelische gespreksmethode voor moreel onderzoek van emoties; een stoïcijnse gespreksmethode voor moreel onderzoek van leef- of werkregels en de processtappen van moreel beraad. Binnen de diverse methodes wordt aandacht besteed aan onder meer de volgende technieken en onderdelen: de houding en rollen van een gespreksleider; het gebruik van de flip-over; gespreksregels; soorten uitgangsvragen; verdieping van dialogisch onderzoek; de kunst van het vragenstellen; timemanagement en observatie- en reflectieformulieren. Specifieke aandacht zal gegeven worden aan de organisatie, implementatie en evaluatie van moreel beraad in de eigen werksituatie.

Voor wie

Deze opleiding is vooral geschikt voor mensen die in de uitvoering van hun werk te maken krijgen met netelige morele kwesties. Voor mensen wier taak het is gesprekken over deze morele vraagstukken tussen verschillende belanghebbenden in goede banen te leiden. Bijvoorbeeld: artsen en hulpverleners, maar ook bestuurders, beleidsmakers of mensen uit het onderwijs.

Vaardigheden

Naast deze algemene doelen gaat het om vaardigheden als het hanteren van de gespreksregels, het leren opschorten van eigen en andermans oordelen om ze te onderzoeken; het actieve luisteren; scherpzinnig observeren; deelnemers in een onderzoekshouding zetten en discussies bijsturen; het leiden en in standhouden van het dialogische onderzoek; het kunnen herkennen van een geschikte en minder geschikte casus voor moreel beraad; het verbinden van de casus met een onderzoeksvraag die de kwestie treft; het faciliteren van de oordeelsvorming; het onderzoeken van de standpunten en het hanteren van een geëigende afronding. Na het volgen van de beroepsopleiding heeft u voldoende ervaring om groepen moreel beraad te begeleiden. Voorts beschikt u over voldoende theoretische achtergrond informatie over moreel beraad en praktische informatie over het organiseren van moreel beraad in uw werksituatie.

Programma

Het programma van de beroepsopleiding Moreel beraad bestaat uit een combinatie van theorie en praktijk. Filosofische benaderingen worden aangevuld met praktische oefeningen in de verschillende (gespreks)methoden.

Theorie:
• Theorie van emoties van Aristoteles en Nussbaum
• Michel Foucault’s parrhesia (vrijmoedig spreken) en ethos
• Socrates’ dialogen en de socratische dialoog

Praktijk:
• Oefeningen in de morele dilemmamethode
• Oefeningen in de socratische dialoogmethode
• Oefeningen in de stoïcijnse methode
• De kunst van het vragenstellen en leren doorvragen
• Certificering

Tijdsinvestering

De beroepsopleiding Moreel Beraad omvat in totaal 10 dagen, bestaande uit 5 modules van twee dagen: dinsdag (3 dagdelen) en woensdag (2 dagdelen) in de periode van november 2023 t/m april 2024. Per module zijn er 12 contacturen. Houdt u rekening met een voorbereidingstijd van ongeveer vier uur per week aan lezen en praktijkopdrachten. De totale studiebelasting in uren bedraagt dus 5 x 12 = 60 contacturen en 20 weken x 4 uur = 80 uur zelfstudie.

De vier praktijkopdrachten bestaan uit het oefenen met het leiden van moreel beraad in de eigen praktijk. Tijdens uw opleiding verblijft u op het landgoed van de Internationale School voor Wijsbegeerte.

Data

Aanvang maandag 10.30 uur, einde dinsdag 17.00 uur.

• Dinsdag 14 en woensdag 15 november 2023,
• Dinsdag 12 en woensdag 13 december 2023,
• Dinsdag 23 en woensdag 24 januari 2024,
• Dinsdag 12 en woensdag 13 maart 2024,
• Dinsdag 9 en woensdag 10 april 2024 (incl. certificaatuitreiking).

Deelname

De deelnamekosten zijn € 5.131,50 excl. btw (inclusief 5x overnachting in een comfortkamer met ontbijt, 5x diner met wijn, 10x lunch en koffie/thee) (incl. btw € 5.306,50). Ook kun je boeken zonder overnachtingen: in dat geval betaal je € 4.600,06 excl. btw (incl. btw € 4.723,50).

Voor onze opleidingen (excl. crash courses) kun je STAP-budget aanvragen. Meer weten? Kijk op isvw.nl/stap-budget.

Wil je deze opleiding volgen, maar wil je eerst zekerheid van je werkgever? Ontvang je liever een factuur t.b.v. je werkgever? En/of heb je interesse in het STAP-budget? Laat het ons weten via info@isvw.nl of vul dit formulier in. Wij kunnen dan rekening houden met je interesse.

Docenten

Froukje Weidema is senior gespreksleider, senior trainer en supervisor in moreel beraad. Vanuit haar bedrijf ‘RetourPeilen – School voor Dialoog Nederland’ traint ze deelnemers in luister-, vraag- en spreekvaardigheden. Daarnaast werkt ze aan de VU – waar ze in 2014 promoveerde op de implementatie van moreel beraad – en geeft ze overal in Nederland trainingen tot gespreksleider. Samen met een aantal anderen richtte ze in 2013 het Netwerk EthiekOndersteuning Nederland (NEON) op, waarvoor ze sindsdien een bestuursfunctie bekleedt. (foto: Maarten Sprangh)

Margreet Stolper is als onderzoeker en trainer verbonden aan het VU-MC.
 
 
 
 
 
 
Bert Molewijk is universitair docent moreel beraad en klinische ethiek. Hij werkt bij de afdeling metamedica van het VU-MC in Amsterdam. Hij is senior researcher en programmaleider Moreel Beraad.
 
 
 
 
Charlotte Kröger legt zich in haar werkzaamheden aan Amsterdam UMC voortdurend toe op het stimuleren van de dialoog en de ethiekondersteuning in bredere zin. Charlotte is een ervaren gespreksleider en trainer in meerdere methodes van moreel beraad. Naast haar werk voor Amsterdam UMC werkt ze als senior onderzoeker op het vlak van militaire ethiek en sociale veiligheid bij het Ministerie van Defensie.