Masterclass Daoïstische levenskunst: Filosofie met de vlinderslag

Speel- en ademruimte leren ervaren in het dagelijks leven

Daodejing (ook Laozi genoemd) en Zhuangzi, de vroegste teksten van het daoïsme, zijn terecht wereldberoemd, maar het is moderne geleerden nooit echt gelukt om er een filosofie uit te distilleren. Daarover hoeven we ons niet te verbazen. Het daoïsme is namelijk geen “filosofie” in de moderne academische betekenis, maar in de oorspronkelijke zin die ook de Oude Grieken nog kenden: een oefenweg naar wijsheid voor lichaam en geest, mondeling doorgegeven van meester op leerling, vaak generaties lang.

De oefenweg van Laozi en Zhuangzi is bedoeld om steeds meer speel- en ademruimte te leren ervaren in het leven. Op basis hiervan kun je vervolgens ook bijdragen aan het vergroten van deze ruimte van andere mensen en levende wezens. Hoe komt het eigenlijk dat we zo vaak speel- en ademruimte tekortkomen? De diagnose die Laozi en Zhuangzi op dit punt stellen is indringend. Ook laten ze zien, hoe je deze ruimte steeds meer kunt laten opengaan, om de wijze van handelen te cultiveren die wuwei wordt genoemd: deze houdt in, dat je in het dagelijkse bestaan per moment zowel invoelend als trefzeker handelt, zonder beklemmende en insnoerende vooroordelen, fixaties en projecties. En dat is pas mogelijk als je voeling krijgt met een open speel- en ademruimte waarin je soepel kunt inspelen op de eigen aard, en de feedback van al wie en wat je tegenkomt.

Woei-Lien Chong heeft over deze oefenweg van Laozi en Zhuangzi een set van drie boeken gepubliceerd: Filosofie met de vlinderslag: de daoïstische levenskunst van Zhuangzi (Damon, 2016), Leren laveren: een daoïstisch curriculum voor de levensweg (Damon, 2024) en Rondom Dao: de filosofie van Otto Duintjer als wegwijzer naar Laozi en Zhuangzi (Damon, 2024). Ieder weekend van deze masterclass is gewijd aan één van deze boeken. Daarnaast zal Robert-Jan Schippers oefeningen met de deelnemers doen in traditioneel Chinees lichaamswerk, zoals taijiquan en qigong. Deze oefeningen zijn verwant aan de training die werd gevolgd in de traditie van Laozi en Zhuangzi.

De drie weekenden van deze masterclass vormen samen één geheel, maar kunnen ook los van elkaar worden gevolgd.

Leerdoelen en werkvormen

De nadruk ligt niet op informatieoverdracht, maar primair op actieve deelname aan lichaamswerk, gedetailleerde tekstlezing, wijsgerige reflectie en gedachtewisseling in kleine groepjes.

Bij het lichaamswerk gaat het niet zozeer om het ontwikkelen van spieren en uithoudingsvermogen, maar om speel- en ademruimte te leren ervaren in en om het eigen lichaam en dat van de ander. Het gaat erom, je lichaam van binnenuit te leren voelen, en mét je lichaam te voelen wat er om je heen gaande is. Dan zal blijken dat je lichaam een orgaan van kennis is: je lichaam wordt de binnen- en buitenwereld gewaar op een wijze waar je denkende hoofd geen weet van heeft.

Programma

Weekend 1: Filosofie met de vlinderslag
De daoïstische levenskunst van Zhuangzi

12 en 13 april 2025

De eerste vraag die we ons dit weekend stellen is, waarom er, volgens de diagnose van Laozi en Zhuangzi, zoveel speel- en ademruimte ontbreekt in het alledaagse, door het empirische ik gedomineerde, bestaan. De tweede vraag is hoe je, volgens hun leer, deze ruimte kunt herstellen. We gaan onderzoeken in hoeverre de diagnose en herstelweg van Laozi en Zhuangzi voor onszelf herkenbaar zijn. Dat doen we via reflectie-opdrachten n.a.v. teksten uit het lesboek, onderlinge gesprekken en lichaamswerk. Zit er iets in de leer van Laozi en Zhuangzi dat we op ons eigen leven kunnen toepassen?  

Studiebelasting en lesmateriaal

Dit weekend bevat 9 contacturen. Daarnaast neemt het vooraf lezen van het betreffende cursusboek circa 20 uur per weekend in beslag.

Het boek dat dit weekend zal worden behandeld is Filosofie met de vlinderslag: de daoïstische levenskunst van Zhuangzi (Damon, 2016) door Woei-Lien Chong. Je dient het boek zelf mee te nemen naar de cursus. Hoe grondiger je het boek voorafgaand aan het weekend leest, des te actiever je zult kunnen deelnemen aan de groepsgesprekken. Het boek is verkrijgbaar bij de boekhandel of bij de uitgever. Het is de bedoeling dat je het boek meeneemt naar de cursus, omdat we er intensief uit gaan werken. Na het cursusweekend heb je de gelegenheid om, op facultatieve basis, een korte reflectie te schrijven over hoe het weekend heeft bijdragen aan je persoonlijke oefenweg naar speel- en ademruimte. Dit verslag of essay zal door Woei-Lien van commentaar worden voorzien.

Data

Zaterdag 12 en zondag 13 april 2025

Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 uur met afsluitende lunch.

Deelname

Arrangement 1: € 379,50 (inclusief diner met wijn, 2 x lunch en koffie/thee),

Arrangement 2: € 449,25 (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt),

Arrangement 3: € 459,25 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt),

Arrangement 4: € 466,75 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docenten

Woei-Lien Chong

Dr. Woei-Lien Chong is sinoloog en filosoof, en oud-universitair docent Chinese filosofie aan de Universiteit Leiden. Zij is de auteur van Filosofie met de vlinderslag: de daoïstische levenskunst van Zhuangzi (Damon, 2016), Leren laveren: een daoïstisch curriculum voor de levensweg (Damon, 2024) en Rondom Dao: de filosofie van Otto Duintjer als wegwijzer naar Laozi en Zhuangzi (Damon, 2024).

Robert-Jan Schippers

Robert-Jan Schippers beoefent de martiale bewegingskunsten sedert 1975, en geeft sinds 1991 les in taijiquan en qigong. Hij is tevens gecertificeerd instructeur in karate, zelfverdediging en Dim Mak, en gediplomeerd acupuncturist en qigong therapeut.