Het ongehoorde woord

Mystieke filosofie en literaire verbeelding

Tijdens deze summerschool verdiep je je onder begeleiding van Michel Dijkstra en Rico Sneller in het spanningsveld tussen spreken en zwijgen over de onvatbare kern van het bestaan. ‘Zij die spreken, weten niet. Zij die weten, spreken niet’. Mysterieuze uitspraken zoals deze van de taoïstische grootmeester Lao Zi wijzen op de fundamentele beperktheid van ons kennen en spreken. Tegelijkertijd wijzen mystieke filosofen erop dat je de taal niet overboord moet gooien. Juist door het gebruik van verhalen en metaforen kun je een smaak ontwikkelen voor het onzegbare geheim waaruit alles voortkomt.

Rico Sneller zal stilstaan bij de taal- en kunstfilosofie van Heidegger, de filosoof van het sprekende zwijgen, alsook bij het werk van de onbekende maar zeker niet minder boeiende Zwitserse filosoof Max Picard (1888-1965), filosoof van het zwijgende spreken. Picard bestond het zelfs om de oude, veelal verguisde traditie van de fysiognomie hierbij te betrekken: de leer van het gezicht, dat ‘boekdelen’ spreekt.

Michel Dijkstra neemt je mee in het denkende dichten van Han Shan (9de eeuw). Deze excentrieke kluizenaar, die zowel door zenboeddhisten als door taoïsten als representant van hun richting wordt opgeëist, schrijft hartstochtelijk over zijn verbinding met bergen, bomen en de volle maan. De Japanse middeleeuwse boeddhist en literator Kamo no Chōmei (1155-1216) wordt op zijn beurt diep geraakt door de vergankelijkheid van alle dingen en geeft zich over aan een zwijgen dat het midden houdt tussen verlichting en vertwijfeling. Een dichtersavond met voordrachten van hedendaagse poëten die zich laten inspireren door oosterse filosofie completeert onze verkenning van de oosterse omgang met (on)zegbaarheid.

Studiebelasting en lesmateriaal

Deze cursus bestaat uit 27 contacturen en (optioneel) enkele uren zelfstudie. Bij de cursus wordt een reader op de eerste dag ter beschikking gesteld. De teksten uit deze reader komen vooraf ook op onze Digitale Leeromgeving beschikbaar voor deelnemers aan deze cursus. Het is niet verplicht om deze teksten vooraf te hebben gelezen, maar het verdient wel aanbeveling om alvast een blik te werpen. Je zult dan meer uit de cursus kunnen halen.

Wat leer je?

In deze summerschool leer je je weg in het spanningsveld tussen spreken en zwijgen over de onvatbare kern van het bestaan. Je leert over ideeën van denkers als Martin Heidegger, Max Picard, dichters als Han Shan en Kamo no Chōmei.

Data

Woensdag 6 t/m zondag 10 augustus 2025

Aanvang woensdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 uur met een afsluitende lunch.

Arrangementen

Arrangement 1: € 917,70 (inclusief 4 x diner met wijn, 5 x lunch en koffie/thee).

Arrangement 2: € 1145,50  (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt).

Arrangement 3: € 1.185,50 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt).

Arrangement 4: € 1.215,50 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt).

Wil je korting? Schaf dan de Gold Card aan of kijk of je in aanmerking komt voor ambassadeurskorting.

Docenten

Michel Dijkstra

Michel Dijkstra is onafhankelijk geleerde op het gebied van oosterse filosofie en westerse mystiek. Hij studeerde filosofie, journalistiek en Sanskriet en promoveerde met een vergelijkend onderzoek over eenheid en veelheid bij Dōgen en Meister Eckhart. Bij ISVW Uitgevers publiceerde hij onder andere Inleiding taoïstische filosofie (red., 2015) en De essentie van Dōgen (2020). Hij schrijft regelmatig artikelen voor Filosofie Magazine en verzorgt verschillende cursussen over oosters denken bij de ISVW en andere instellingen.

Rico Sneller

Dr. Rico Sneller is filosoof en theoloog. Lange tijd was hij werkzaam als universitair docent filosofie en ethiek te Leiden. Momenteel doceert hij filosofie bij o.a. de Vrije Academie, de ISVW en filosofie/psychoanalyse bij het Jungiaans Instituut te Nijmegen. Hij is gastdocent op de Alfarabi Universiteit te Almaty (Kazachstan) en betrokken bij diverse internationale organisaties. Zijn belangstelling gaat uit naar uitzonderlijke bewustzijnsposities in relatie tot de filosofie, levensfilosofie, psychoanalyse en analytische psychologie. Recent publiceerde hij Perspectives on Synchronicity, Inspiration, and the Soul en Het raadsel Socrates.