Filosoferen met kinderen en jongeren 2022

Deze opleiding is inmiddels van start gegaan. In 2023 vindt er een nieuwe leergang FMKJ plaats. Klik hier om je aan te melden voor de nieuwe leergang. Heb je deel 1 en 2 al gevolgd, en wil je je nog aanmelden voor deel 3 (start: februari 2023)? Klik dan hier.

Kan je stilte horen? Kan een robot denken? Krijgt een groter kind ook een groter stuk taart? Bestaat ‘niets’? Is een neptulp een echte neptulp? Mogen volwassenen liegen?

Kinderen en jongeren stellen vragen en zijn nieuwsgierig naar de wereld. Vind je het boeiend om met hen in gesprek te gaan en hen echt te laten denken? Dan ga je filosoferen met kinderen en jongeren (FMKJ)! Door te filosoferen verbeteren kinderen hun denkvaardigheden en leren ze samen een filosofisch probleem te onderzoeken en analyseren. Daarnaast krijgen we in het onderwijs te maken met nieuwe aandachtsgebieden als burgerschapsvorming, bildung en 21^e-eeuwse vaardigheden. Filosoferen biedt daarbij uitstekende handvatten. Maar hoe leid je de deelnemers naar een echt filosofisch gesprek? Hoe zorg je ervoor dat dit niet het zoveelste kringgesprek wordt? Met een goede theoretische basis en veel oefening en persoonlijke feedback leidt deze opleiding je op tot level 2 kinderfilosoof (‘professional’), erkend door het Centrum Kinderfilosofie Nederland. Dit betekent dat je na afloop zelfstandig met een groep kinderen of jongeren een filosofisch gesprek kunt voeren. Docenten Ed Weijers, Ieva Rocena en Lies Pycke worden bijgestaan door gastsprekers Kristof Van Rossem, Fabiën van der Ham en Pieter Mostert.

De beroepsopleiding Filosoferen met Kinderen en Jongeren (FMKJ) leert je om een goed filosofisch gesprek te voeren met kinderen en jongeren. De kunst is om een gesprek tot een goed filosofisch gesprek om te vormen en te zorgen dat het ook filosofisch blijft. Daar is niet alleen achtergrondkennis van de filosofie voor nodig, maar vooral ook gespreksvaardigheid. Aan de hand van voorbeelden, oefeningen en feedback leert je de fijne kneepjes van het vak. Deze ISVW-beroepsopleiding wordt verzorgd door EPIC International en is geaccrediteerd door het Vlaams netwerk voor Eigentijds Filosofie Onderwijs (VEFO) en Centrum Kinderfilosofie Nederland (CKN).

Bekijk en luister hier Ed Weijers introductievideo voor Filosoferen met kinderen en jongeren

Over de beroepsopleiding Filosoferen met Kinderen en Jongeren (FMKJ)

De belangstelling voor Filosoferen met Kinderen en Jongeren groeit. Erkend wordt meer en meer dat zelfstandig denken en oordelen, een onderzoekende en open houding ontwikkelen, het kunnen voeren van een gesprek en het respectvol omgaan met opvattingen van anderen, belangrijke vaardigheden zijn die mensen nu en in de toekomst nodig hebben. Daarnaast leer je door te filosoferen basisvaardigheden als goed luisteren, je gedachten verwoorden, vragenstellen en argumenten geven. Kinderen en jongeren kunnen dat leren door een activiteit die Filosoferen met Kinderen en Jongeren genoemd wordt.

De activiteit Filosoferen met Kinderen en Jongeren is gericht op het verbeteren van denkvaardigheden van deelnemers en het samen nadenken over een filosofisch probleem in een ‘gemeenschap van onderzoek’ (‘community of inquiry’). Tijdens het filosofisch gesprek is het doel samen nadenkend meer inzicht te krijgen in het probleem door het kritisch analyseren van ideeën en bijbehorende argumenten.

In de tien weekenden van de beroepsopleiding worden zowel de denkvaardigheden van de deelnemers zelf als de vaardigheden geoefend om gesprekken te begeleiden. Daarbij komen onderwerpen aan de orde als: waar begin je mee, hoe kom je tot een goede uitgangsvraag voor het gesprek, welke werkvormen kan je gebruiken en hoe stem je dat af op een leeftijdsgroep. Maar het belangrijkste – en moeilijkste – is het leren ‘dirigeren’ van het gesprek. Hoe leid je de deelnemers op een subtiele manier tot het voeren van een filosofisch gesprek met diepgang, spanning én lichtheid zonder het denken van de deelnemers over te nemen, hoe krijg je beweging in het gesprek en zorg je dat deelnemers hun denkvaardigheden optimaal gebruiken?

We vragen veel van de deelnemers: bereidheid om te leren filosofisch te denken, (veel) te oefenen (tijdens de weekenden en de stage van minimaal twintig gesprekken), te reflecteren en feedback te geven en te ontvangen. We geven ook veel aan de deelnemers: voorbeelden van hoe je een gesprek kunt begeleiden door verschillende zeer ervaren docenten uit Nederland en Vlaanderen, oefeningen voor deelvaardigheden, constructieve feedback, tips en trucs en achtergrond informatie over filosoferen met kinderen.

Toelatingsvoorwaarden

Indeling van de opleiding

Studiebelasting

Doelstellingen FMKJ

Onderwerpen in de opleiding FMKJ

Leerdoelen

Tijdens onze filosofiecursussen doe je kennis op over filosofen en hun ideeën. Je leert je eigen ideeën en standpunten toetsen, scherpen en verdiepen door met de docent en anderen in gesprek te gaan. Daarnaast oefen je communicatieve vaardigheden zoals: aandachtig luisteren, je eigen gedachten bondig onder woorden brengen, en betekenisvolle vragen stellen.

Data en prijzen

Filosofisch kompas (deel 1) – heb je een Ba Filosofie? Meld je dan aan vanaf deel 2.
Zondag 9 oktober 2022,
Zondag 20 november 2022,
Zondag 11 december 2022,
Zondag 5 februari 2023,
Zondag 12 maart 2023.

Aanvang zondag om 14.00 uur, einde om 17.00 uur.

€ 350,- (exclusief btw, € 351,90 inclusief btw)

Kinderen en jongeren als filosofen (deel 2)

Zaterdag 8 oktober en zondag 9 oktober 2022,
Zaterdag 19 november en zondag 20 november 2022,
Zaterdag 10 december en zondag 11 december 2022.

Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 uur.

Aanmelden vanaf € 1.300,- (exclusief btw, € 1.327,50 inclusief btw)

Gespreksleider FMKJ (deel 3) – alleen te boeken bij deelname aan deel 2 of afronding voorgaande edities van FMKJ.
Zaterdag 4 februari en zondag 5 februari 2023,
Zaterdag 11 maart en zondag 12 maart 2023.

Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 uur.

Zaterdag 15 april en zondag 16 april 2023,
Zaterdag 27 mei en zondag 28 mei 2023 (inclusief examenmiddag).

Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 17.00 uur.

Hoofddocenten

Lies Pycke is coördinator en docent van de beroepsopleiding Filosoferen met Kinderen en Jongeren van de ISVW en lector aan de AP-hogeschool Antwerpen. Als transformatiecoach en pedagogisch trainer coacht ze leerkrachten en helpt ze bij het kritisch en creatief denken. Daarnaast heeft ze samen met Peter Visser ook een methode FMKJ ontwikkeld voor de lagere school.

Ieva Rocena is coördinator en docent van deze opleiding. Ze werkt als filosoof aan de Hogeschool Rotterdam. Daarnaast is ze als consultant verbonden aan EPIC International Consultants en lid van SOPHIA: The European Foundation for the Advancement of doing Philosophy with Children. Ze studeerde filosofie en Management of Education aan de Universiteit van Letland, en specialiseerde zich in filosoferen met kinderen aan IAPC, Montclair State University, VS.

Ed Weijers was coördinator van het Centrum Kinderfilosofie Nederland, is erelid van het dagelijks bestuur van SOPHIA, de Europese stichting voor de bevordering van het filosoferen met kinderen. Weijers heeft filosofie gestuurd in Leiden, volgde de lerarenopleiding in Utrecht en filosofeert met individuen en uiteenlopende groepen in binnen- en buitenland voor EPIC International. Docent op pabo’s van Fontys Hogeschool.

Gastdocenten

Pieter Mostert is leraar filosofie aan The Philosophy Foundation in Lincoln, Verenigd Koninkrijk. Deze organisatie leidt afgestudeerde filosofen op tot gespreksleiders met kinderen, jongeren en volwassenen. Hij zet zich in voor de inzet van filosofie in de publieke sfeer, waaronder werkplek, politiek en gevangenissen. Hij promoveerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op ‘Teaching philosophy. A model for the design, analysis and research of introductory courses in philosophy’.

Kristof van Rossem is zelfstandig filosoof en docent. Hij studeerde filosofie en religiewetenschappen aan de KU Leuven. Hij doceert praktische filosofie aan de lerarenopleiding Maatschappijwetenschappen en filosofie aan de KU Leuven, en filosofie en beroepsethiek aan de Odisee Hogeschool Brussel. Daarnaast traint hij de socratische gesprekskunst, voornamelijk binnen de zorgsector. In 2020 verscheen van zijn hand Het filosofisch gesprek bij ISVW/LannooCampus.

Fabiën van der Ham is eigenaar van Filosovaardig, een platform dat zich inzet voor de ontwikkeling van filosofie bij kinderen en jongeren. Ze is uitgever, educatief ontwikkelaar en filosofiejuf. Van haar hand verschenen in 2019 Het onwijs grote filosofie doeboek op reis (Veen Media) en Stinkend rijk (Clavis). Ook doceert ze schrijven en is ze als Schoolschrijver iedere week op basisscholen te vinden als ‘gastschrijver’.

Accreditatie

Deze opleiding is geaccrediteerd door:
Cedeo; ANVW; Vlaams netwerk voor eigentijds filosofieonderwijs; NRTO; CRKBO, Centrum Kinderfilosofie Nederland.