Basiscursus De draak in de zuilengang | Gehele cursus

Een ontmoeting tussen dao en stoa

Enkele honderden jaren voor onze jaartelling bloeiden twee grote filosofieën op: bij de Grieken en Romeinen het stoïcisme en in China het daoïsme. Beide benadrukken harmonie met de natuur, eenvoud en de kracht van zelfbeheersing. Ze leren ons onderscheid maken tussen wat we wel en niet kunnen controleren en focussen op karakterontwikkeling en een evenwichtig leven. Toch verschillen ze ook. Stoïcijnen vertrouwen op de rede, zijn vaak actief in de maatschappij en richten zich op wat binnen hun controle valt. Daoïsten leven intuïtiever, zoeken balans in de natuur en volgen de stroom van het leven. Deze filosofieën lijken soms tegenpolen, en soms in de kern hetzelfde. Deze contrastwerking en dynamiek verdiepen ons begrip en brengen onze eigen voorkeuren en principes aan het licht.

Filosoof Remco Liu-van Dorp laat Oost en West elkaar ontmoeten in deze basiscursus met een interactief en afwisselend programma. We lezen en interpreteren klassieke teksten, voeren dialogen, wandelen, mediteren en vooral: we passen filosofische principes toe op ons eigen leven.

De weekenden van de basiscursus zijn ook los te volgen.

Wat leer je?

Tijdens deze basiscursus maak je kennis met de filosofische ideeën uit het stoïcisme en het daoïsme; je leert de verschillen en de overeenkomsten. Je leert klassieke teksten uit het stoïcisme en daoïsme lezen en interpreteren, en de filosofische principes toe te passen op je eigen leven.

Programma

Weekend 1: Eén met de natuur – Dao of Logos

Zaterdag 6 en zondag 7 september 2025

Daoïsten en stoïcijnen zien mensen als onlosmakelijk verbonden met de natuur: voor daoïsten de Dao, voor stoïcijnen de Logos. We zijn onderdeel van dit grotere geheel. Deze natuur ligt ten grondslag aan onze verhouding met elkaar en de rest van de wereld. Beide filosofieën hebben tot doel om in overeenstemming met de natuur te leven. Maar waarom is dat zo belangrijk? Wat maakt het voor daoïsten anders dan voor stoïcijnen? En, misschien wel de belangrijkste vraag: hoe kunnen wij zelf die verbinding met het grotere geheel ervaren?

Weekend 2: Autonomie – in control of in de stroom

Zaterdag 11 en zondag 12 oktober 2025

Daoïsten geloven dat we één moeten worden met de stroom van het leven. Geen beheersing van de wereld om ons heen, maar de krachten en weerstand om hen heen gebruiken om mee te bewegen. Innerlijk willen ze vrij en vloeiend zijn. Ze waarderen natuurlijkheid, spontaniteit en eenvoud. Hoe anders klinkt dat bij de stoïcijnen, met de focus op doelmatigheid, zelfbeheersing en controle. De rede en de logica dicteren wat waar is en wat niet en wat je als mens behoort te doen. Wat betekent dit voor hun opvattingen over autonomie, zelfbeheersing en innerlijke rust, in beide filosofieën sterk aanwezig?

Weekend 3: De wijze – een marmeren beeld of onbewerkt hout

Zaterdag 8 en zondag 9 november 2025

In de natuur bestaat er geen concept van ‘goed’ of ‘kwaad’. Alles gebeurt simpelweg – volgens stoïcijnen op een rationele en gedetermineerde manier, volgens daoïsten spontaan en niet noodzakelijk causaal maar ‘gelijktijdig’. Maar is er zonder goed en kwaad in de natuur nog wel sprake van ethiek? Stoïcijnen willen een voortreffelijk karakter ontwikkelen, als vakkundig uit marmer gehouwen. Daoïsten willen morele regels liever loslaten om terug te keren naar een authentieke staat van zijn, ongerept als een onbewerkt stuk hout. Beide beschrijven zij het ultieme doel: het worden van een wijze. Kalm, evenwichtig, onthecht maar toch betrokken, rechtvaardig en zonder eigenbelang.

Weekend 4: Betrokkenheid – wonen in de stad of in de bergen

Zaterdag 24 en zondag 25 januari 2026

Stoïcijnen zien zichzelf als onderdeel van de stad – en zelfs van de hele mensheid – en willen actief bijdragen aan het welzijn van de gemeenschap. Daoïsten lijken het leven in rust en harmonie met de natuur belangrijker te vinden. Het is een beweging die we vandaag misschien wel herkennen, in een overprikkelde samenleving, waarin je altijd iets moet vinden en vooral heel actief moet zijn om niks te missen. Wat kunnen wij leren van deze ogenschijnlijk tegenstrijdige idealen? Hoe vinden we balans tussen actie en rust, betrokkenheid en terugtrekking? Wat betekent de daoïstische positieve waardering voor leegte voor ons?

Weekend 5: Jij – de rede en intuïtie in jou

Zaterdag 7 en zondag 8 maart 2026

In het laatste weekend van deze basiscursus maken we de reis naar binnen. We gaan op zoek naar de bron van wijsheid die in onszelf ligt, of dat nu de Dao, de Logos of een andere naam heeft. Je reflecteert op wat je persoonlijk meeneemt uit de stoïcijnse en daoïstische filosofieën, en onderzoekt hoe deze inzichten naast elkaar kunnen bestaan of elkaar zelfs aanvullen. We passen de wijsheid van beide stromingen toe op de concrete situaties waarin we ons momenteel bevinden, om stappen te zetten richting een leven in overeenstemming met de natuur.

Studiebelasting en lesmateriaal

Elk afzonderlijk weekend van deze cursus bevat 9 contacturen, wat 45 contacturen voor de gehele cursus betekent. Daarnaast neemt het lezen van eventuele lesmaterialen circa 20 uur in beslag.

Data

Zaterdag 6 en zondag 7 september 2025

Zaterdag 11 en zondag 12 oktober 2025

Zaterdag 8 en zondag 9 november 2025

Zaterdag 24 en zondag 25 januari 2026

Zaterdag 7 en zondag 8 maart 2026

Zaterdag van 10.30 uur tot zondag 12.30 uur met afsluitende lunch.

Docenten

Remco Liu-Van Dorp

Remco Liu-Van Dorp beheert Wijsheid In Jou. Hij is (organisatie)filosoof en is werkzaam als coördinator Inclusief Samenleven bij de gemeente Rotterdam. Remco studeerde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en deed de masterstudie Philosophy of Management and Organization. Hij verdiept zich al meer dan twintig jaar in het taoïsme en andere levensbeschouwingen, filosofie en zelfontwikkeling.